Εικόνα 24: Η κατανομή της θάλασσας σε ζώνες Με βάση τη μορφολογία του πυθμένα των θαλασσών διακρίνονται οι εξής ζώνες (βλ. εικόνα 24): η ηπειρωτική κρηπίδα ή υφαλοκρηπίδα, η οποία είναι μια υποθαλάσσια περιοχή με μικρή κλίση (1.7%) που ξεκινάει από την ακτή και φτάνει μέχρι τα 200 μέτρα βάθος. Εν συνεχεία, βρίσκεται η ηπειρωτική κατωφέρεια, η οποία είναι μια ζώνη με μεγάλη κλίση που διαχωρίζει την υφαλοκρηπίδα από τις ωκεάνιες λεκάνες και φτάνει μέχρι τα 6.000-7.000 μέτρα βάθος. Τέλος, σχηματίζονται οι ωκεάνιες λεκάνες που αποτελούνται από τη σχεδόν επίπεδη αβυσσαία πεδιάδα, η οποία διακόπτεται από στενές, μεγάλου μήκους και βάθους τάφρους (μέχρι 11.000 μέτρα βάθος). Αν, εκτός από τον πυθμένα, ληφθεί υπόψη και το υδάτινο σώμα, έχουμε μια οριζόντια ζώνωση (βλ. εικόνα 24) που αποτελείται από τη ζώνη των παλιρροιών (καθορίζεται από την ανώτερη και κατώτερη στάθμη του νερού κατά την παλίρροια), τη νηριτική περιοχή (αβαθής ζώνη που βρίσκεται πάνω από την ηπειρωτική κρηπίδα) και την ωκεάνια περιοχή (βρίσκεται πάνω από την ηπειρωτική κατωφέρεια και τις ωκεάνιες λεκάνες). Εικόνα 25: Η ζώνη των παλιρροιών
Πηγή: http://www.jochemnet.de Η ζώνη των παλιρροιών (βλ. εικόνα 25) διαχωρίζεται σε τρεις επιμέρους οριζόντιες ζώνες στις οποίες κατανέμονται οι ακίνητοι και περιορισμένα κινούμενοι βενθικοί οργανισμοί, ανάλογα με την αντοχή τους στην ξηρασία, στη μεταβαλλόμενη θερμοκρασία και στην αλατότητα. Στην ανώτερη ζώνη (ζώνη υπερπαλίρροιας) εγκαθίστανται σχετικά λιγότερα είδη οργανισμών που είναι πιο ανθεκτικά στην ξηρασία και στις μεταβολές της θερμοκρασίας, εφόσον η ζώνη αυτή σκεπάζεται με νερό για μικρό χρονικό διάστημα ή δέχεται μόνο τον ψεκασμό των κυμάτων. Χαρακτηριστικοί οργανισμοί της ανώτερης ζώνης είναι κάποια είδη μαύρων λειχήνων, κυανοφύκη, ορισμένα γαστερόποδα (Littorina) και κάποια καρκινοειδή ισόποδα (Ligia). Στη μεσαία ζώνη (ζώνη παλίρροιας) οι οργανισμοί καλύπτονται από νερό κατά την παλίρροια και εκτίθενται στον αέρα κατά την άμπωτη. Μεταξύ των οργανισμών αυτής της ζώνης παρατηρείται έντονος ανταγωνισμός για τη διαθεσιμότητα τροφής και χώρου. Στο βραχώδες υπόστρωμα της μεσαίας ζώνης συναντάμε χλωροφύκη, μεγάλους πληθυσμούς γαστεροπόδων (Littorina), βαλάνων, πεταλίδων (Patella) και μυδιών, ενώ στο αμμώδες υπόστρωμα της μεσαίας ζώνης υπάρχουν επίσης καρκινοειδή, πολύχαιτοι, ισόποδα και αμφίποδα. Στην κατώτερη ζώνη (ζώνη υποπαλίρροιας) οι οργανισμοί έχουν τις ευνοϊκότερες συνθήκες διαβίωσης, εφόσον είναι συνεχώς σκεπασμένοι με νερό. Στο βραχώδες υπόστρωμα της ζώνης υποπαλίρροιας συναντάμε τα δάση των κελπιών (Laminaria), άλλα ροδοφύκη και φαιοφύκη, καβούρια, θαλάσσιες ανεμώνες, αχινούς και σπόγγους, ενώ στο αμμώδες υπόστρωμα βλέπουμε καρκινοειδή, δίθυρα, γαστερόποδα, ακανόνιστους αχινούς, πολύχαιτους, αστερίες και λιβάδια ανώτερων φυτών (Posidonia). |
|
